.jpeg)
Bẫy dính màu phát huy hiệu quả rất tốt trong phòng trừ các sâu bệnh hại trên rau
Rau màu là một trong những loại cây trồng chủ lực của huyện Quảng Xương, mang lại giá trị kinh tế cao và đáp ứng nhu cầu thực phẩm cho người dân địa phương cũng như các vùng lân cận. Tuy nhiên, trong quá trình canh tác, rau màu thường xuyên bị sâu bệnh tấn công, gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học không chỉ làm tăng chi phí sản xuất mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường. Chính vì vậy, việc áp dụng các phương pháp phòng trừ sâu bệnh an toàn, thân thiện với môi trường như bẫy pheromone và bẫy dính màu đang ngày càng được khuyến khích và nhân rộng trên địa bàn huyện Quảng Xương.
1. Bẫy pheromone – Công cụ hiệu quả trong kiểm soát sâu hại
a) Cơ chế hoạt động của bẫy pheromone
Bẫy pheromone là một phương pháp sinh học sử dụng chất dẫn dụ giới tính để thu hút và tiêu diệt sâu hại, đặc biệt là côn trùng trưởng thành. Pheromone là hợp chất hóa học tự nhiên do côn trùng cái tiết ra để thu hút con đực trong quá trình sinh sản. Khi đặt bẫy pheromone trên đồng ruộng, con đực sẽ bị dẫn dụ vào bẫy, làm giảm khả năng giao phối, từ đó hạn chế sự sinh sôi của sâu hại theo cách tự nhiên.
b) Các loại sâu hại có thể kiểm soát bằng bẫy pheromone
Tại huyện Quảng Xương, một số loại sâu hại rau màu phổ biến có thể được kiểm soát hiệu quả bằng bẫy pheromone gồm:
+ Sâu tơ (Plutella xylostella) gây hại nghiêm trọng trên rau cải, cải bắp, su hào.
+ Sâu khoang (Spodoptera litura) tấn công nhiều loại rau màu như cà chua, đậu cô ve, rau muống.
+ Sâu keo mùa thu (Spodoptera frugiperda) ảnh hưởng lớn đến ngô và một số cây trồng họ bầu bí.
+ Sâu xanh da láng (Chrysodeixis chalcites) gây hại trên các loại rau họ cà và rau ăn lá.
c) Cách sử dụng bẫy pheromone hiệu quả
Thời điểm đặt bẫy: Bẫy nên được đặt sớm, trước khi mật độ sâu hại tăng cao để kiểm soát kịp thời.
Vị trí đặt bẫy: Đặt bẫy ở độ cao 0,5 – 1m so với mặt đất, treo cách nhau 10 – 15m/bẫy để đảm bảo phạm vi thu hút tốt nhất.
Thời gian thay mồi pheromone: Mỗi gói mồi dẫn dụ có hiệu lực từ 3 – 4 tuần, sau đó cần thay mới để duy trì hiệu quả.
Kết hợp với các biện pháp khác: Bẫy pheromone không tiêu diệt hoàn toàn sâu hại mà chỉ làm giảm mật độ, do đó cần kết hợp với các biện pháp phòng trừ khác như bẫy dính màu, luân canh cây trồng và phun chế phẩm sinh học.
.jpg)
Bẫy phoromone được nông dân ứng dụng trong canh tác
2. Bẫy dính màu – Phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả cao
a) Nguyên lý hoạt động của bẫy dính màu
Bẫy dính màu hoạt động dựa trên đặc tính của côn trùng bị thu hút bởi các màu sắc nhất định. Khi bị hấp dẫn bởi màu sắc, chúng sẽ bay vào bẫy và bị dính chặt vào lớp keo trên bề mặt, không thể thoát ra được. Đây là phương pháp dễ thực hiện, chi phí thấp nhưng mang lại hiệu quả cao trong quản lý sâu bệnh hại rau màu.
b) Các loại sâu bệnh có thể kiểm soát bằng bẫy dính màu
Bẫy màu vàng: Thu hút rầy xanh, bọ phấn trắng, ruồi đục lá, bọ trĩ – những loại sâu hại thường gặp trên rau ăn lá, cà chua, dưa chuột.
Bẫy màu xanh dương: Đặc biệt hiệu quả với bọ trĩ – loài gây hại trên hoa màu và rau họ cà.
Bẫy màu trắng: Dùng để thu hút bọ nhảy, sâu keo, giúp giảm mật độ sâu hại trên rau màu.
c) Cách sử dụng bẫy dính màu hiệu quả
Lắp đặt bẫy: Treo bẫy ở độ cao ngang tầm ngọn cây, khoảng 1 bẫy/10m² để đạt hiệu quả tốt nhất.
Thay bẫy định kỳ: Khi bề mặt bẫy đã dính đầy côn trùng hoặc mất tác dụng (sau khoảng 10 – 15 ngày), cần thay bẫy mới để duy trì hiệu quả.
Sử dụng kết hợp với bẫy pheromone: Việc kết hợp cả hai loại bẫy sẽ giúp kiểm soát đồng thời nhiều loại sâu bệnh hại trên rau màu, giảm đáng kể mật độ côn trùng có hại.
3. Lợi ích của việc sử dụng bẫy pheromone và bẫy dính màu trong quản lý sâu bệnh hại rau màu
Giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, từ đó hạn chế tồn dư hóa chất trên rau màu, đảm bảo an toàn thực phẩm.
Bảo vệ thiên địch có lợi, giúp hệ sinh thái đồng ruộng phát triển cân bằng, bền vững.
Tiết kiệm chi phí, do không cần đầu tư nhiều vào thuốc hóa học mà vẫn đảm bảo hiệu quả phòng trừ sâu bệnh.
Thân thiện với môi trường, không gây ô nhiễm đất và nguồn nước, góp phần xây dựng nền nông nghiệp sạch.
Dễ dàng áp dụng, không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp, phù hợp với điều kiện sản xuất của bà con nông dân trên địa bàn huyện Quảng Xương.
Việc ứng dụng bẫy pheromone và bẫy dính màu trong quản lý sâu bệnh hại rau màu đang mang lại hiệu quả rõ rệt tại huyện Quảng Xương. Đây là phương pháp phòng trừ sâu bệnh an toàn, giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp và bảo vệ môi trường. Để đạt hiệu quả cao nhất, bà con cần sử dụng bẫy đúng cách, kết hợp với các biện pháp canh tác hợp lý và theo dõi thường xuyên tình hình sâu bệnh trên đồng ruộng.