Hàng năm, Tháng hành động vì an toàn thực phẩm là dịp để toàn xã hội cùng chung tay nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP), góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Năm 2025, Tháng hành động vì an toàn thực phẩm được diễn ra từ ngày 15/4/2025 đến ngày 15/5/2025, với chủ đề "Bảo đảm an toàn thực phẩm, trong đó chú trọng an toàn thực phẩm bếp ăn tập thể, dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố", chúng ta hãy cùng nhau hành động quyết liệt để ngăn chặn thực phẩm bẩn, thực phẩm kém chất lượng, hướng tới một cuộc sống an toàn và chất lượng hơn.
An toàn thực phẩm không chỉ là vấn đề sức khỏe cá nhân mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Thực phẩm không an toàn có thể gây ngộ độc, bệnh tật, thậm chí tử vong, đồng thời làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng. Vì vậy, việc đảm bảo ATTP là trách nhiệm chung của toàn xã hội, từ nhà sản xuất, người bán hàng đến người tiêu dùng.
An toàn thực phẩm luôn là vấn đề được toàn xã hội đặc biệt quan tâm, nhất là đối với các bếp ăn tập thể, cơ sở dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố. Đây là những nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng.
Kiểm tra công tác an toàn vệ sinh thực phẩm của nhà hàng tại xã Quảng Ngọc.
Đối với các bếp ăn tập thể tại trường học, bệnh viện hay khu công nghiệp, việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cần được đặt lên hàng đầu. Các cơ sở này cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định về nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến và bảo quản thực phẩm. Nhân viên phục vụ phải được khám sức khỏe định kỳ, sử dụng đồ bảo hộ đầy đủ. Đặc biệt cần tách biệt khu vực chế biến thực phẩm sống và chín để tránh nhiễm khuẩn chéo.
Các cơ sở dịch vụ ăn uống như nhà hàng, quán ăn cần công khai nguồn gốc nguyên liệu, không sử dụng phụ gia thực phẩm ngoài danh mục cho phép. Việc vệ sinh dụng cụ, bếp núc phải được thực hiện thường xuyên bằng các chất tẩy rửa an toàn. Các cơ sở cần bố trí khu vực bảo quản thực phẩm hợp vệ sinh, có đủ thiết bị bảo quản ở nhiệt độ thích hợp.
Đối với thức ăn đường phố, người bán hàng cần tuân thủ các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm như sử dụng găng tay, khẩu trang khi chế biến, che đậy thực phẩm cẩn thận. Người tiêu dùng nên lựa chọn những quán ăn có địa điểm bán hàng sạch sẽ, tránh xa nguồn ô nhiễm, dụng cụ ăn uống được vệ sinh đúng cách.
Trung tâm Y tế Quảng Xương khuyến cáo người dân cần tuân thủ 10 nguyên tắc vàng về vệ sinh an toàn thực phẩm như sau:
1. Chọn thực phẩm tươi sạch
- Với rau quả: chọn các loại rau, quả tươi, không bị dập nát, không có mùi lạ.Với thịt phải qua kiểm dịch thú y và đạt tiêu chuẩn thịt tươi.
- Cá và thủy sản phải còn tươi, giữ nguyên màu sắc bình thường, không có dấu hiệu ươn, ôi.
- Không sử dụng thực phẩm khô đã bị mốc.
- Không sử dụng các loại thực phẩm lạ (cá lạ, rau, quả hoặc nấm lạ) chưa biết rõ nguồn gốc.
- Không sử dụng các phẩm màu, đường hóa học không nằm trong danh mục Bộ Y tế cho phép.
2. Giữ vệ sinh nơi ăn uống và chế biến thực phẩm
- Khu vực chế biến thực phẩm không có nước đọng, xa các khu khói, bụi bẩn, nhà vệ sinh hoặc khu chăn nuôi gia súc, rác thải gây ô nhiễm môi trường.
- Tất cả các bề mặt sử dụng để chuẩn bị thực phẩm phải dễ cọ rửa, luôn giữ gìn sạch sẽ, khô ráo.
- Bếp phải đủ ánh sáng và thông gió.
- Phải đủ nước sạch sử dụng để chế biến thực phẩm và vệ sinh khu vực chế biến thường xuyên.
- Ngăn ngừa sự đi lại của gián, chuột và các động vật khác trong khu vực chế biến thực phẩm.
3. Sử dụng đồ dùng nấu nướng và ăn uống sạch sẽ
- Không để dụng cụ bẩn qua đêm.
- Bát đĩa dùng xong phải rửa ngay. Không dùng khăn ẩm mốc, nhờn mỡ để lau khô bát đĩa. Nếu dụng cụ vừa rửa xong cần dùng ngay thì nên tráng lại bằng nước sôi.
- Dụng cụ tiếp xúc với thức ăn chín và sống phải để riêng biệt.
- Không sử dụng những dụng cụ bị sứt mẻ, hoen gỉ vì khó rửa.
- Thức ăn còn thừa, thực phẩm thải bỏ phải đựng vào thùng kín có nắp đậy và chuyển đi hằng ngày.
- Chỉ sử dụng xà phòng, các chất tẩy rửa dụng cụ ăn uống được ngành Y tế cho phép để không tồn dư gây độc sang thực phẩm.
4. Chuẩn bị thực phẩm sạch sẽ và nấu chín kỹ
- Rau, quả phải ngâm ngập trong nước sạch rồi rửa kỹ dưới vòi nước chảy hoặc rửa trong chậu, thay nước 3-4 lần.
- Các loại thực phẩm đông lạnh phải làm tan đá hoàn toàn và rửa sạch trước khi nấu nướng.
- Không nên ăn các thức ăn sống như gỏi cá, thịt bò tái, gỏi …
5. Ăn ngay sau khi thức ăn vừa nấu xong hoặc vừa chuẩn bị xong
- Thức ăn chín để nguội ở nhiệt độ bình thường dễ bị vi khuẩn xâm nhập và phát triển. Để đảm bảo an toàn nên ăn ngay khi thức ăn còn nóng vừa nấu chín xong.
- Đối với các thực phẩm không cần nấu chín như chuối, cam, dưa và các loại quả khác thì cần ăn ngay sau khi vừa bóc hay vừa cắt ra.
6. Bảo quản cẩn thận thức ăn đã nấu chín và đun kỹ lại trước khi ăn
- Không đưa quá nhiều thức ăn còn ấm hoặc thức ăn còn đang nóng vào tủ lạnh.
- Không để lẫn thực phẩm sống với thức ăn chín.
- Không dùng dao, thớt vừa cắt, thái thịt sống chưa được rửa sạch để thái thức ăn chín.
- Thức ăn phải đậy kỹ tránh ruồi, côn trùng xâm nhập.
- Bảo quản tốt các thực phẩm đóng gói theo đúng yêu cầu ghi của nhãn.
- Đun lại thức ăn ở nhiệt độ sôi đồng đều ngay trước khi ăn là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa các vi khuẩn phát triển trong quá trình bảo quản.
7. Giữ vệ sinh cá nhân tốt
- Mặc quần áo sạch sẽ, đầu tóc gọn gàng khi chuẩn bị thức ăn.
- Không hút thuốc, không ho, hắt hơi trong khi chuẩn bị thực phẩm.
- Giữ móng tay ngắn và sạch sẽ.
- Nếu có vết thương ở tay cần băng kín bằng vật liệu không ngấm nước.
- Không tiếp xúc với thực phẩm khi đang bị đau bụng, tiêu chảy, nôn, sốt hay có biểu hiện của bệnh truyền nhiễm.
8. Sử dụng nước sạch trong ăn uống
- Dùng các nguồn nước thông dụng như nước máy, nước giếng, nước mưa, sông suối đã qua xử lý để rửa thực phẩm, chế biến đồ ăn uống và rửa dụng cụ.
- Nước phải trong, không có mùi, không có vị lạ.
- Dụng cụ chứa nước phải sạch, không được để rêu, bụi bẩn bám xung quanh hoặc ở đáy, có nắp đậy.
- Dùng nước đã đun sôi để uống hoặc chế nước giải khát, làm kem, đá.
9. Sử dụng vật liệu bao gói thực phẩm sạch sẽ, thích hợp và đạt tiêu chuẩn vệ sinh
- Không sử dụng sách, báo cũ để gói thức ăn chín.
- Đồ bao gói phải đảm bảo sạch, giữ được tính hấp dẫn về mùi vị, màu sắc và không thấm chất độc vào thực phẩm.
- Nhãn thực phẩm phải trung thực, có đầy đủ thông tin cần thiết như tên sản phẩm, trọng lượng, các thành phần chính, cách bảo quản, sử dụng, nơi sản xuất, chế biến, có số đăng ký sản xuất, thời hạn sử dụng.
10. Thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh, giữ gìn môi trường sống sạch sẽ
- Thực hiện các biện pháp diệt ruồi, gián, chuột … và hướng dẫn vệ sinh phòng chống các dịch bệnh theo chỉ đạo của ngành Y tế.
- Rác thải phải đựng vào thùng kín có nắp đậy, đổ đúng giờ và đúng nơi quy định
- Thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm để giữ gìn sức khỏe gia đình
Mỗi chúng ta hãy là người tiêu dùng thông thái, lựa chọn những thực phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng. Khi phát hiện các vi phạm về an toàn thực phẩm, hãy mạnh dạn tố giác đến cơ quan chức năng. Chỉ bằng những hành động thiết thực, chúng ta mới có thể cùng nhau xây dựng một. môi trường thực phẩm an toàn, bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng.
"Vì một tương lai khỏe mạnh, chúng ta hãy cùng nhau thực hiện nghiêm túc các quy định về an toàn thực phẩm. Mỗi hành động nhỏ sẽ góp phần xây dựng một cộng đồng văn minh, an toàn và phát triển bền vững!"